In het gebied liggen al drie warmtenetten en er bestaat een specifieke warmtevraag vanuit de bedrijven op Rijnsweerd, kennisinstellingen op Utrecht Science Park (De Uithof) en het UMC Utrecht. De centrale vraag is of er in aardlagen dieper dan vier kilometer winbare warmte zit om in een groot deel van deze warmte- en elektriciteitsbehoefte te voorzien. Goud is één van de zes projecten in Nederland die Green Deal UDG getekend hebben en deel uitmaken van het Exploratie Werkprogramma voor Ultradiepe Geothermie van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat.
Onderzoek Goud: zit er winbare warmte in aardlagen dieper dan 4 kilometer?
Onderzoek Goud is eind 2021 beeindigd.
Binnen het project Goud (Geothermie Oost-Utrecht Duurzaam) onderzoekt een aantal partijen of aardwarmte in de vorm van ultradiepe geothermie (UDG) mogelijkheden biedt om gebouwen in Oost-Utrecht te voorzien van duurzame energie.
Ambities
Voor een klimaatneutrale toekomst in Utrecht is samenwerken op gebiedsniveau onontbeerlijk. Universiteit Utrecht, Universitair Medisch Centrum Utrecht, Stichting Kantorenpark Rijnsweerd, energieleverancier ENGIE en Hogeschool Utrecht gaan samenwerken om in circa 20 jaar tijd de gebouwen en kantoren in het gebied aardgasvrij te maken. Gemeente en provincie Utrecht ondersteunen deze ambitie. Als er voldoende perspectief is en draagvlak voor aardwarmte dan wordt het proces begin 2021-2022 doorgezet in de ontwikkeling van een UDG-bron in Oost-Utrecht.
Aanpak
Voor dit project is de ondergrond van Utrecht-Oost in de zomer van 2020 met behulp van seismisch onderzoek in kaart gebracht. Dit gebeurde aanvullend op het programma SCAN onder aanvoering van Energiebeheer Nederland (EBN). Als de geproceste beelden beschikbaar zijn, kan er naar mogelijke vervolgstappen worden gekeken. Dit zal aanvullend onderzoek zijn, want voor er iets kan worden gezegd over de haalbaarheid van UDG moet er nog veel worden uitgezocht. Denk aan vragen op het gebied van haalbaarheid, techniek & veiligheid, energetische potentie en het maatschappelijk draagvlak.
Planning en inspraak
Als het veilig, maatschappelijk gedragen en haalbaar is, dan is het de bedoeling dat er vanaf begin 2023 aardwarmte geleverd wordt. Voorafgaand daaraan zullen nog diverse vergunningen moeten worden verkregen, waaronder een omgevingsvergunning. Uiteraard worden bewoners en organisaties in het gebied geïnformeerd over de voortgang en komen er inspraakmomenten.
Financiering
Het project vraagt om een totale investering van €80 mln. Ook de overheid draagt hieraan bij. Met het oog op de klimaatdoelstellingen wordt het project gesubsidieerd door de gemeente en provincie Utrecht. Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat financiert de helft van de exploratiekosten en neemt ook 90 procent van de kosten voor het seismisch onderzoek voor zijn rekening.
Ondersteuning
Goud wordt ondersteund door de volgende partijen:
- Gemeente Utrecht
- Economic Board Utrecht (EBU)
- TNO
- Ministerie van Economische Zaken en Klimaat
- Ministerie van Infrastructuur en Milieu
- Energie Beheer Nederland (EBN)
23 november 2021 | 12:45
Als het project doorgaat wordt dan ook het gebied tussen de Waterlinieweg, A28, A27 en de Herculeslaan aangesloten op de warmte voorziening vanuit deze UDG bron. De warmte wordt nu geleverd via de Lage Weide centrale van Eneco.
21 juni 2021 | 17:58
Heel interessant om de vooruitgang te zien die geboekt word met geothermische energie!
Het valt mij op dat er veel gesproken wordt over de risico’s gepaard met de ondergrond en de boringen. Mijn ervaring is dat er veel geld geinvesteerd kan worden zonder operationele en zakelijke risico’s in overweging zijn genomen. Zo kan door de grote temperatuur en druk veranderingen die het opgepompte water ondergaat zout in je pijpen en pompen neerslaan. Dit zout kan grote gevolgen hebben voor je plant. Omdat je met een gesloten systeem werkt kun je dit niet makkelijk chemisch behandelen. Dit risico kan zich soms pas na langere tijd mannifesteren maar de gevolgen kunnen groot zijn. Wat doe je als zulke operationele risico’s verwerkelijken? Dit zijn risico’s van een totaal andere schaal dan het vervangen van de bladen van een gas turbine. Dit zijn problemen die je niet in een nachtje oplost. Hoe ga je de mensen die starks geen warmte geleverd krijgen dan toch van warmte voorzien? Met een uitgestrekt gas leiding werk is het relatief gemakkelijk om gas omteleiden. Met een locaal warmte netwerk gaat dat veel minder gemakkelijk.
Ik vind het ook een beetje raar dat na een eerste mislukte boring er al besloten wordt om het project te stoppen. Ik denk dat je toch wat subtieler moet zijn met de boodschap die je stuurt. Sommige ondergrond gerelateerde risico’s moet je dragen, maar zijn niet noodzakelijkerwijs show-stoppers. Een side-track zou best dit risico kunnen afwenden. Hebben jullie een risk management plan wat publiek gedeeld kan worden?
10 februari 2021 | 16:22
Mooi project! Ben wel nog benieuwd of het ook de bedoeling is dat de woningen op de Uithof en ook in de wijk Rijnsweerd en de eventueel nieuwe te bouwen wijk ook op deze warmtebron worden aangesloten. Ik lees daar niets over. Kan iemand me zeggen of het de bedoeling is dat zij ook op deze duurzame warmtebron worden aangesloten? Rijnsweerd zit al op stadsverwarming, dus dat zou qua systeem aardig geschikt moeten zijn, net als de nieuw te bouwen wijk: die zou natuurlijk ook geschikt te maken moeten zijn.
5 maart 2021 | 13:28
Hoi Sami, dank voor je reactie. In de eerste plaats is Goud een onderzoeksproject naar de mogelijkheden om het Kantorenpark Rijnsweerd en de het naastgelegen Utrecht Science park met (ultradiepe) aardwarmte te verduurzamen. Met Lean, het andere onderzoeksproject van Warmtebron Utrecht, verkennen we de mogelijkheden van aardwarmte voor de provincie Utrecht in een bredere opzet. Daarbij kijken we specifiek naar de inzet van aardwarmte als een van de duurzame bronnen voor de stadsverwarming.
Het is goed mogelijk dat er in de toekomst meer gebouwen en woningen worden aangesloten op de stadsverwarming. Op dit moment gaat dat veelal in een samenwerking van een projectontwikkelaar of bouwer, met Eneco over één bouwproject. In de toekomst kan dit ook op grotere schaal, zoals afgesproken in het Klimaatakkoord. Dan zal het over een ‘gebied’ gaan, bijvoorbeeld een buurt of wijk. Als je wilt weten hoe de gemeente Utrecht in de komende jaren aardgasvrij wil gaan maken, kijk dan eens naar deze videoanimatie En via de volgende link vind je meer informatie over de toekomstige energievoorziening in bestaande en nieuwe Utrechtse wijken: https://www.utrecht.nl/wonen-en-leven/duurzame-stad/energie/utrecht-aardgasvrij/
29 maart 2020 | 18:40
Hi Manon,
Als dit project succesvol blijkt en er wordt vanaf 2023 warmte geleverd, om hoeveel energie gaat het dan ongeveer? Aan welke orde van grote moet ik denken?
30 september 2020 | 12:40
Hoi Maartje, dank voor je vraag. Na het vooronderzoek is er een business case voor het onderzoeksproject Goud geschreven. Die gaat uit van een vermogen van 35 megawatt thermische warmte. Daarvoor hopen we op een diepte van ongeveer zes kilometer warmte van 180 graden te kunnen gaan winnen. Die warmte willen we allereerst omzetten naar CO2-vrije elektriciteit. Daarna blijft er restwarmte over met zo’n hoge temperatuur dat we er gebouwen mee willen verwarmen via de warmtenetten in het gebied. Nog even over die CO2… De enige uitstoot van CO2 bij aardwarmte hangt samen met de levenscyclus van de geothermiecentrale zelf. Er moeten allereerst putten worden gemaakt, de installatie moet worden gebouwd en onderhouden en uiteindelijk moet alles ooit weer gesloopt of gerenoveerd worden. De hoeveelheid CO2-uitstoot die hierbij komt kijken is echter verwaarloosbaar en kan nog verder geminimaliseerd worden door hergebruik van materialen.
10 februari 2020 | 08:32
Waarom is de provincie geen ondersteunende partij?
12 februari 2020 | 17:07
Hoi Dick,
In ons onderzoeksproject Goud is een initiatief van Universiteit van Utrecht, Hogeschool van Utrecht, Universitair Medisch Centrum Utrecht en Stichting Kantorenpark Rijnsweerd.Gezamenlijk onderzoeken zij of aardwarmte een alternatief kan zijn om hun gebouwen en omgeving te kunnen verduurzamen. Provincie Utrecht is geen onderdeel van het Warmtebron Utrecht. Maar draagt wel bij aan het seismisch onderzoek. Voor het ophalen van deze essentiële informatie over de ondergond hebben zowel de Provincie Utrecht, de gemeente Utrecht en de initiatiefnemers elk 137.000 euro hiervoor hebben vrijgemaakt (in totaal 411.000 euro). Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat heeft dat budget nog eens verdubbeld. In een eerder artikel op onze website heeft onze projectdirecteur Rob Mathlener hierover verteld.
Dit seismisch onderzoek wordt uitgevoerd door EBN. Op de website scan aardwarmte lees je meer over het landelijke seismische onderzoek.
19 januari 2020 | 07:47
Prachtig proefproject met hopelijk een positief resultaat. Hoe zit het in de productiefase? Zitten de gebouwen in Utrecht Oost er dan “warmpjes” bij met die subsidie van 80 M€, of wordt die subsidie verrekend in de energienota voor deze gebouwen? Gaan de aanpalende woonwijken zoals Tuindorp ook profiteren van deze warmtebron of kan de opgebouwde kennis en teruggevordere subsidie gebruikt worden voor een tweede punt ten gunste van deze woonwijken?
23 januari 2020 | 09:42
Beste Rob, dank je wel. Ik zal uw vragen voorleggen mijn collega en kom bij u hierop terug. groet Manon
15 januari 2020 | 22:56
Graag wil ik de omvang weten en de voortgang bijhouden van uw project. Hoe kan ik dit het beste doen?
Hoor het graag, vriendelijke groet
De reactiemogelijkheid is gesloten